20 فیلم برتر دهه 2000 میلادی؛ تکنولوژی برمی خیزد - مجله بهسان

در ادامه نگاهی می اندازیم به 20 فیلم برتر دهه اول قرن بیست ویکم میلادی:

1. در حال وهوای عشق (In the Mood for Love)

• محصول: هنگ کنگ/ 2000
• کارگردان: وونگ کار وای
• بازیگران: مگی چانگ، تونی لیانگ
• امتیاز راتن تومیتوز: 91 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 85 از 100

در حال وهوای عشق درام عاشقانه ای است که وونگ کار وای تهیه کنندگی، نویسندگی و کارگردانی آن را انجام داده است. موسیقی آن را مایکل گالاسو و شیگرو اومه بایاشی ساخته اند و تصویربرداری آن برعهده کریستوفر دویل، مارک لی پینگ بین و کوان یونگ لیون بوده است. درحال وهوای عشق که هفتمین فیلم وونگ کار وای به اسم کارگردان است، توانست از جشنواره کن سال 2000 دو جایزه برترین بازیگر مرد و جایزه بزرگ تکنینکی را به دست آورد.

2. فرزندان انسان (Children of Men)

• محصول: آمریکا و انگلیس/ 2006
• کارگردان: آلفونسو کوارون
• بازیگران: کلایو اوون، جولیان مور
• امتیاز راتن تومیتوز: 92 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 84 از 100

ششمین تجربه کارگردانی آلفونسو کوارون داستان سال 2027 را روایت می نماید که در آن قابلیت فراوری مثل از نسل بشر گرفته شده است. کوارون به وسیله قاب های ماندگار امانوئل لوبزکی داستان علمی-تخیلی خود را بی نقص روایت می نماید. فیلم نامه فرزندان انسان را خود کوارون براساس رمانی از پی. دی. جیمز نوشته است و موسیقی آن را جان تاونر ساخته است.

فرزندان انسان توانست در سه رشته برترین فیلم نامه اقتباسی، برترین تدوین و برترین تصویربرداری نامزد اسکار شود و جایزه برترین تصویربرداری و برترین طراحی صحنه جشنواره بفتا را از آن خود کند.

3. خون به پا خواهد شد (There Will Be Blood)

• محصول: آمریکا/ 2007
• کارگردان: پل توماس اندرسن
• بازیگران: دانیل دی-لوئیس، پل دانو
• امتیاز راتن تومیتوز: 91 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 93 از 100

پل توماس اندرسن که فیلمسازی را از دهه نود میلادی شروع کرد و با سه فیلم ابتدایی خود نوید یک کارگردان صاحب سبک و کاربلد را به سینمادوستان داد، در خون به پا خواهد شد تمام تجربیات پیشین خود را کنار هم قرار داد و با برگ برنده ای به نام دانیل دی-لوئیس شاهکاری در قاب بندی های سینمایی، روایت و هنر بازیگری را خلق کرد.

فیلم نامه اقتباسی خون به پا خواهد شد را هم، مانند سایر فیلم هایش، خود اندرسن نوشته است؛ براساس رمان نفت از آپتون سینکلر. تصویربرداری خیره کننده پنجمین فیلم پل توماس اندرسن را مانند چهار فیلم قبلی اش رابرت السویت انجام داده است و موسیقی آن را جانی گرینوود ساخته است.

خون به پا خواهد شد در 8 رشته نامزد اسکار شد و در نهایت توانست دو اسکار برترین بازیگر نقش اصلی مرد و برترین تصویربرداری را به دست آورد. اندرسن که برای نخستین بار نامزد اسکار برترین کارگردانی شده بود، رقابت را به برادران کوئن برای فیلم جایی برای پیرمردها نیست (No Country for Old Men) واگذار کرد.

4. هارمونی های ورکمایستر (Werckmeister Harmonies)

• محصول: مجارستان/ 2000
• کارگردان: بلا تار، اگنش هرانیتسکی
• بازیگران: لارس رودولف، پیتر فیتز
• امتیاز راتن تومیتوز: 98 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 92 از 100

لاسلو کراسناهورکایی فیلم نامه نهمین فیلم بلند بلا تار را براساس رمانی از خودش به نام سودازدگی مقاومت به تحریر درآورد. هارمونی های ورکمایستر در مجموع از سی ونه برداشت آهسته تشکیل شده است و زندگی دو دوست در مجارستان کمونیستی را نشان می دهد. فیلم برداری فیلم برعهده تیمی آن چنان بزرگ بوده است که هفت نفر سرپرستی آن را برعهده داشته اند. موسیقی فیلم را هم میهای ویگ ساخته است.

5. جاده مالهالند (Mulholland Drive)

• محصول: آمریکا/ 2001
• کارگردان: دیوید لینچ
• بازیگران: نائومی واتس، لورا هرینگ
• امتیاز راتن تومیتوز: 83 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 85 از 100

نهمین فیلم بلند دیوید لینچ را می توان کامل ترین فیلم او در دنیای سورئافهرستی مخصوص خودش نامید. لینچ در جاده مالهالند داستان ها، شخصیت ها و دنیاهای فکری آن ها و همه آن چه هست را در هم می آمیزد و از ترکیب دیوانه وار آن ها نظمی مخصوص به خودش استخراج می نماید. فیلم برداری جاده مالهالند را پیتر دمینگ برعهده داشته است و موسیقی آن را آنجلو بادالامنتی ساخته است.

جاده مالهالند سومین نامزدی اسکار کارگردانی را برای لینچ به ارمغان آورد، اما ران هاوارد برای فکر زیبا (A Beautiful Mind) جایزه را به دست آورد و دست لینچ باز هم از اسکار کوتاه ماند. در فرانسه و جشنواره کن اما لینچ پیروز تر بود و با اولین نامزدی خود در رشته برترین کارگردان، توانست آن را به دست آورد.

6. عشق پریشان (Punch-Drunk Love)

• محصول: آمریکا/ 2002
• کارگردان: پل توماس اندرسن
• بازیگران: آدام سندلر، امیلی واتسون
• امتیاز راتن تومیتوز: 79 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 78 از 100

چهارمین فیلم پل توماس اندرسن یک درام-کمدی است که پس از برد سخت (Hard Eight)، شب های عیاشی (Boogie Nights) و مگنولیا (Magnolia) یک بار دیگر تسلط اندرسن بر امکانات سینما را به منتقدان و مخاطبان اثبات می نماید. اندرسن در عشق پریشان داستان عاشقانه مردی را روایت می نماید که در برقراری ارتباط با دنیای بیرون با مسائل زیادی دست وپنجه نرم می نماید.

تصویربرداری این فیلم اندرسن را هم فیلم بردار همیشگی او، رابرت السویت، انجام داده است. موسیقی فیلم را جان براین ساخته است و تدوین آن برعهده لسلی جونز بوده است. عشق پریشان هم چنین توانست اندرسن را به جایزه برترین کارگردانی جشنواره فیلم کن 2002 برساند.

7. گمشده در ترجمه (Lost in Translation)

• محصول: آمریکا و ژاپن/ 2003
• کارگردان: سوفیا کوپولا
• بازیگران: بیل مری، اسکارلت جوهانسون
• امتیاز راتن تومیتوز: 95 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 89 از 100

گمشده در ترجمه را سوفیا کوپولا پس از نخستین فیلم بلند خود، خودکشی باکره ها (The Virgin Suicides )، ساخت. دومین فیلم دختر کارگردان پدرخوانده (The Godfather) توانست نظر بسیاری از منتقدان را به خود جلب کند و در فصل جوایز بدرخشد. گمشده در ترجمه در فصل جوایز توانست در بیش از 110 رشته از جشنواره های مختلف نامزد شود و در مجموع بیش از 60 جایزه دریافت کند؛ از جمله اسکار برترین فیلم نامه غیراقتباسی برای سوفیا کوپولا.

8. خانواده اشرافی تننبام (The Royal Tenenbaums)

• محصول: آمریکا/ 2001
• کارگردان: وس اندرسن
• بازیگران: دنی گلاور، جین هکمن
• امتیاز راتن تومیتوز: 81 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 76 از 100

اندرسن فیلم نامه سومین فیلم خود به اسم کارگردان را هم با همکاری یار همیشگی خود اوون ویلسون نوشت. داستان سومین فیلم بلند اندرسن، درست مانند سایر فیلم هایش، لطافت مخصوصی دارد که با قاب بندی های دقیق و رنگ بندی های وسواسی او جان می گیرد. اندرسن در سومین فیلم خود فیلم برداری را به رابرت یئومان سپرد و موسیقی فیلم او را مارک مادرزیا ساخت. خانواده اشرافی تننبام با بودجه 21 میلیون دلاری ساخته شد و توانست در گیشه به فروش 71.4 میلیون دلاری دست پیدا کند.

9. قتل جسی جیمز به دست رابرت فورد بزدل (The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford)

• محصول: آمریکا/ 2007
• کارگردان: اندرو دامینیک
• بازیگران: برد پیت، کیسی افلک
• امتیاز راتن تومیتوز: 76 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 68 از 100

هنگام تماشای دومین فیلم اندرو دامینیک، نخستین نکته ای که به فکر متبادر می شود فیلم برداری درخشان و خیره کننده راجر دیکینس است که به عقیده بسیاری از منتقدان و فهرست های سینمایی، برترین فیلم برداری قرن بیست ویکم تا به امروز است. اندرو دامینیک فیلم نامه دومین فیلم بلند خود را براساس رمانی به همین نام از ران هنسن نوشت و ساخت موسیقی آن را به نیک کیو و وارن آلیس سپرد.

10. سندرم و یک قرن (Syndromes and a Century)

• محصول: تایلند/ 2006
• کارگردان: اپیجاتپونگ ویراستاکول
• بازیگران: نانتارات ساوادیکول، جاروچای ایاماران
• امتیاز راتن تومیتوز: 89 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 71 از 100

قاب بندی های ویراستاکول در این فیلم بیش از هر چیز دیگر به تابلوهای نقاشی می ماند. او اگرچه همواره فیلم هایش را به آرامی شروع می نماید، اما هرچه زمان فیلم پیش می رود، او بیش تر و بیش تر مخاطب را درگیر و با رنگ بندی های خیره کننده خود مخاطب را میخکوب تصاویر می نماید. فیلم برداری پنجمین فیلم ویراستاکول را سایومبو موکدیپرام انجام داده است و موسیقی آن را کانتی آنانتاگانت ساخته است.

11. پیش از غروب (Before Sunset)

• محصول: آمریکا/ 2004
• کارگردان: ریچارد لینکلیتر
• بازیگران: ایتن هاک، ژولی دلپی
• امتیاز راتن تومیتوز: 94 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 90 از 100

پیش از غروب، دومین قسمت از سه گانه پیش از … لینکلیتر است که قسمت پیشین آن پیش از طلوع (Before Sunrise) 1995 و قسمت بعدی آن پیش از نیمه شب (Before Midnight) 2013 است. لینکلیتر با پیش از غروب یک بار دیگر نگاه خاص خود و سنت شکنی های همیشگی خود را به نمایش می گذارد و با ساختن فیلمی با بودجه 2.7 میلیون دلاری یک بار دیگر مستقل بودن خود از جریان اصلی هالیوود را یادآور می شود.

12. پنهان (Caché)

• محصول: فرانسه/ 2005
• کارگردان: میشائیل هانکه
• بازیگران: ژولیت بینوش، دنیل اوتوی
• امتیاز راتن تومیتوز: 89 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 84 از 100

هشتمین فیلم کارنامه پربار هانکه اتریشی مانند کارهای دیگرش با تشویشی ناگهانی که وارد زندگی ای معمولی می شود، شروع می شود؛ تشویشی که در تمام فیلم های هانکه وضع موجود را برهم می زند و به تدریج دست و پا می گیرد و همه چیز را می بلعد. فیلم برداری پنهان را کریستیان برگر انجام داد و فیلم نامه آن را خود هانکه نوشت. پنهان توانست از جشنواره فیلم کن سه جایزه برترین کارگردانی، جایزه کلیسای دنیای و جایزه فدراسیون بین المللی منتقدان فیلم را به دست آورد.

13. بیل را بکش (Kill Bill)

• محصول: آمریکا/ بخش 1: 2003 و بخش 2: 2004
• کارگردان: کوئنتین تارانتینو
• بازیگران: اوما تورمن، دیوید کارادین
• امتیاز راتن تومیتوز: 85 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 62 از 100

فیلم نامه بیل را بکش را خود تارانتینو نوشت و تصویربرداری شاهکار آن به وسیله رابرت ریچاردسون بی همتا انجام گرفت. بیل را بکش مانند سایر فیلم های تارانتینو فرق دارد؛ چه در سبک روایی داستان و چه در فرم بصری نمایش. تارانتینو در بیل را بکش هیچ محدودیتی برای خود قائل نمی شود، او حتی فرمت فیلم را به هم می ریزد و در بخشی از فیلم با انیمه، داستان خود را روایت می نماید.

بیل را بکش با بودجه 30 میلیون دلاری ساخته شد و در گیشه توانست به فروش 180.9 میلیون دلاری دست یابد. بیل را بکش یک بار دیگر نبوغ فیلم نامه نویسی و کارگردانی تارانتینو را به همه دنیا اثبات کرد و نشان داد که آن چه در سگ های انباری (Reservoir Dogs) و داستان عامه پسند (Pulp Fiction) اتفاق افتاده، اتفاقی نبوده است.

14. حرامزاده های لعنتی (Inglourious Basterds)

• محصول: آمریکا/ 2009
• کارگردان: کوئنتین تارانتینو
• بازیگران: برد پیت، کریستوف والتس
• امتیاز راتن تومیتوز: 89 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 69 از 100

تارانتینو این بار نگاه طنزپرداز و خون آلود خود را به سمت جنگ دنیای دوم معطوف کرد. او که فیلم نامه هشتمین فیلم اش را هم خودش نوشته است، فیلم برداری کار خود را یک بار دیگر به رابرت ریچاردشون سپرد. تارانتینو در حرامزاده های لعنتی داستانی خیالی را به تصویر می کشد و واقعیت و تاریخ را بازیچه دستان خود می نماید.

حرامزاده های لعنتی برای بار دوم تارانتینو را نامزد اسکار برترین کارگردان و برترین فیلم نامه غیراقتباسی کرد و علاوه بر آن در 6 بخش دیگر نامزد شد که تنها کریستوف والتس توانست اسکار برترین بازیگر نقش مکمل مرد را به خانه ببرد. والتس پیش از اسکار هم توانسته بود از جشنواره فیلم کن جایزه برترین بازیگر مرد را به دست آورد.

15. زودیاک (Zodiac)

• محصول: آمریکا/ 2007
• کارگردان: دیوید فینچر
• بازیگران: جیک جیلنهال، مارک رافلو
• امتیاز راتن تومیتوز: 89 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 78 از 100

فیلم نامه ششمین فیلم دیوید فینچر را جیمز وندربیت براساس کتابی به همین نام از رابرت گری اسمیت نوشته است، فیلم برداری آن را هریس سوایدز انجام داده و موسیقی آن را دیوید شایر ساخته است. فینچر پس از اتاق وحشت (Panic Room) 2002، باز هم به سراغ ژانری رفت که در آن تبحر دارد؛ معمایی-مهیج. فینچر در زودیاک، همان طور که از نام فیلم برمی آید، داستان افرادی را که در پی قاتل سریالی مشهور آمریکایی که با نام مستعار زودیاک شناخته می شود، هستند را روایت می نماید و مثل همواره در روایت کردن یک داستان معمایی بی نظیر عمل می نماید.

16. ارباب حلقه ها (The Lord of the rings)

• محصول: آمریکا/ قسمت 1: 2001، قسمت 2: 2002 و قسمت 3: 2003
• کارگردان: پیتر جکسون
• بازیگران: الیجا وود، ویگو مورتنسن
• امتیاز راتن تومیتوز: 93 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 94 از 100

ارباب حلقه ها سه گانه ای است که پیتر جکسون فیلم نامه اقتباسی آن را به همراه فرن والش، فیلیپا بوینس و استفان سینکلر از روی کتاب ارباب حلقه های جان رونالد روئل تالکین نوشت و در قالب سه فیلم سینمایی آن را به سینماها آورد. سه قسمت این مجموعه به نام های ارباب حلقه ها: یاران حلقه (The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring)، ارباب حلقه ها: دو برج (The Lord of the Rings: The Two Towers) و ارباب حلقه ها: بازگشت پادشاه (The Lord of the Rings: The Return of the King) به ترتیب طی سال های 2001، 2002 و 2003 اکران شدند.

ارباب حلقه ها نه تنها توانست نظر منتقدان را در پی سبک بصری مخصوص خود جلب کند و در پی تکنیک های جلوه های ویژه خود باعث بروز انقلابی در صنعت سینما شود، بلکه توانست در گیشه هم پیروز شود و با بودجه 281 میلیون دلاری، به فروش 2.991 میلیارد دلاری دست پیدا کند. سه گانه ارباب حلقه ها در مجموع 30 نامزدی در سه جشنواره اسکار کسب کرد و توانست 17 اسکار رشته های مختلف را به خانه ببرد.

17. و مادرت هم همین طور (Y Tu Mamá También)

• محصول: مکزیک/ 2001
• کارگردان: آلفونسو کوارون
• بازیگران: مارییل وردو، گائل گارسیا برنال
• امتیاز راتن تومیتوز: 92 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 88 از 100

و مادرت هم همین طور داستان سفری جاده ای است که فیلم نامه آن را آلفونسو کوارون به همراه کارلوس کوارون نوشته است، تصویربرداری آن را امانوئل لوبزکی انجام داده است و تدوین آن را کوارون به همراه الکس رودریگز. چهارمین فیلم کوارون با بودجه 5 میلیون دلاری ساخته شد و توانست به فروش 33.6 میلیون دلاری دست پیدا کند. فیلم کوارون هم چنین توانست در اسکار و بفتا نامزد دریافت جایزه برترین فیلم نامه غیر اقتباسی شود که هر دو را به با او حرف بزن (Talk to Her) پدرو آلمودوار باخت.

18. رقصنده در تاریکی (Dancer in the Dark)

• محصول: دانمارک/ 2000
• کارگردان: لارس فون تریر
• بازیگران: بیورک، کاترین دنو
• امتیاز راتن تومیتوز: 69 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 61 از 100

در رقصنده در تاریکی فون تریر مرزهای ژانر موزیکال کلاسیک آمریکایی را جابه جا می نماید و آن را با بدبینی ذاتی خودش پیوند می دهد. تریر در رقصنده در تاریکی به سراغ داستان زنی مهاجر در آمریکای سال 1964 می رود که به تدریج بینایی خود را از دست می دهد و چنین وضعیتی برای پسر او هم درحال تکرار شدن است، مگر این که او بتواند پول عمل جراحی چشمان فرزندش را فراهم آورد.

رقصنده در تاریکی توانست نخل طلا و جایزه برترین بازیگر زن جشنواره کن سال 2000 را به دست آورد. فیلم برداری هفتمین فیلم لارس فون تریر را رابی مولر انجام داد و فیلم نامه آن را خود تریر نوشت. گفتنی است که اگرچه رقصنده در تاریکی تریر به اسم یک فیلم موزیکال معرفی می شود، اما اولین قطعه موسیقی فیلم، دقیقه 40 این فیلم 140 دقیقه ای پخش می شود و فقط 6 بخش موسیقی در فیلم وجود دارد.

19. گل های پرپر (Broken Flowers)

• محصول: آمریکا و فرانسه/ 2005
• کارگردان: جیم جارموش
• بازیگران: بیل مری، جفری رایت
• امتیاز راتن تومیتوز: 87 از 100

فیلم نامه دهمین فیلم کارنامه هنری جیم جارموش را خود او نوشته است و تصویربرداری آن را فردریک آلمز انجام داده و موسیقی آن را مولاتو آستاتکه ساخته است. گل های پرپر با بودجه 10 میلیون دلاری ساخته شد و توانست در گیشه به فروش 47.3 میلیون دلاری دست پیدا کند.

20. دنیا تازه (The New World)

• محصول: آمریکا/ 2005
• کارگردان: ترنس مالیک
• بازیگران: کالین فارل، کریستین بیل
• امتیاز راتن تومیتوز: 62 از 100
• امتیاز متاکریتیک: 69 از 100

مالیک در چهارمین فیلمی که نویسندگی و کارگردانی نموده است به سراغ به تصویر کشیدن دنیای تازهی رفته است که بریتانیایی ها پس از ورورد به خاک آمریکا آن را کشف کردند. فیلم برداری این فیلم را امانوئل لوبزکی انجام داده و موسیقی آن را جیمز هورنر ساخته است. لوبزکی توانست برای فیلم نامزد اسکار هم بشود، اگرچه آن را به دیان بیبی برای فیلم خاطرات یک گیشا (Memoirs Of A Geisha) واگذار کرد.

منبع: the cinema archives