دخمه زرتشتیان، مدفن دیرباز زرتشتیان در یزد
به گزارش مجله بهسان، در 15 کیلومتری جنوب شرقی یزد و در حوالی منطقه صفائیه، بر بلندای کوهی رسوبی و کم ارتفاع به نام کوه دخمه این دخمه ها که به نام برج ها خاموش نیز شناخته می شوند، دو عمارت سنگی مدور برج مانند با فضای میان تهی هستند که به دادگاه یا دخمه زرتشتیان یزد شهرت دارند یکی قدیمی تر به نام مانکجی هاتریا (زرتشتی هندی الاصل) و دیگری که جدیدتر می باشد به نام گلستان معروف است که مربوط به دوره قاجاریه می باشد. دخمه گلستان 25 متر قطر دارد و ارتفاع دیوار آن از سطح تپه 6 متر است. دخمه مانکجی نیز 15متر قطر دارد.
دخمه زرتشتیان یزد
دخمه محلی است که زرتشتیان از دیر باز تا حدود چهل سال پیش، اموات خود را طبق اصول، فرهنگ و آداب و سنن مذهبی خود و طی انجام مراسم ویژه در آن می نهادند تا طعمه کرکس های کوه های اطراف شوند. وسط فضای میان تهی دخمه چاهی وجود دارد که به استودان معروف است و استخوان های به جای مانده از اجساد را داخل آن می ریختند. پس از مدتی و طی مراسمی خاص، محوطه داخل دخمه جارو و ضد عفونی می شد و بار دیگر دخمه مذکور مورد استفاده قرار می گرفت. در حقیقت محوطه داخلی دخمه ها مانند گورستانی بود که چندین بار از آن استفاده می شد.
مدفن دیرباز زرتشتیان در یزد
گرچه دخمه های زرتشتیان در تهران، کرمان، سیرجان، اصفهان، تفت، اردکان و ... نیز وجود دارد؛ اما دخمه های شهر یزد به دلیل قرارگیری در پایتخت مذهبی زرتشتیان و نزدیکی به شهر و سایر بناهای تاریخی، از بازدیدکنندگان بیشتری برخوردارند. دخمه ها را از خشت خام و گچ بنا می کردند تا مواد آلوده به زمین نرسد. در نزدیکی دخمه حدود 150 تا200 متر ساختمان خشت و گلی محقری در دو طبقه و دارای چند اتاق برای انجام مراسم دینی بعد از فوت اشخاص ساخته شده بود. یکی از اتاق های این ساختمان اختصاص به آتش سوزها داشت و مخصوص آتش سوزی بود.
منبع: گردشبان