کتاب حرایم آثار ملی فرهنگی تاریخی چاپ و منتشر شد - مجله بهسان

حرایم آثار ملی فرهنگی تاریخی خلاصه ای از دستاوردهای کوشش همکاران معاونت میراث فرهنگی کشور طی نیم قرن در زمینه معین حریم آثار ملی غیرمنقول فرهنگی تاریخی است که به همت اداره کل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی به چاپ رسیده است.

در این کتاب آثار ملی فرهنگی تاریخی استان های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، اصفهان، البرز، ایلام، بوشهر، تهران، چارمحال و بختیاری خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خوزستان، زنجان، سیستان و بلوچستان، سمنان، فارس، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، گیلان، لرستان، مازندران، مرکزی، هرمزگان، همدان، یزد به تفکیک در جداول جداگانه آمده است.

حریم آثار ملی محدوده ای با ضابطه های قانونی معین است که بواسطه شأن عمومی و ملی آثار تاریخی، فرهنگی و طبیعی از طرف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران معین شده و با حدود و ثغور معین به همراه ضوابط کمی و کیفی حفاظتی ابلاغ می گردد.

حریم اثر فرهنگی، تاریخی و طبیعی ضمن حفاظت از یکپارچگی و موجودیت اثر پیوند آن را با بستر و محیط پیرامون تضمین می نماید و بر این اساس حیات اثر ملی در گرو پایداری عامل های کالبدی، کارکردی و معنایی واقع در حریم اثر است و بی توجهی به حریم آن می تواند به گسست اثر از محیط و گاه نابودی آن منجر گردد.

ثبت مواریث تاریخی فرهنگی و طبیعی و ناملموس کشور با مستند کردن معینات ویژگی های ارزشمند آثار، ضمن مهیا کردن امکانات لازم برای ارتقای شناخت ارزش های تاریخی، فرهنگ و طبیعی آثار، پشتوانه ای قانونی و حقوقی برای حفاظت پایدار ثبت شده در لیست آثار ملی و لیست های ذیربط را فراهم می آورد.

این اقدام بعلاوه آغازگر تکمیل مطالعات پژوهشی درباره آثار ثبت شده و نیز مهیا کردن این آثار برای ثبت در لیست های میراث جهانی است. تا به امروز 34 هزار و 985 اثر تاریخی و فرهنگی منقول و غیر منقول، 755 اثر طبیعی، 2372 عنصر فرهنگی ناملموس در لیست آثار ملی و لیست ذیربط و بعلاوه تا به امروز 24 اثر فرهنگی تاریخی و طبیعی و 14عنصر فرهنگی ناملموس کشور در لیست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

مجموعه پنج جلدی پیش رو نوشته محمدحسن طالبیان، مصطفی پورعلی و مجید یگانگی که به تبیین فرآیندهای اجرایی امور مربوط به ثبت آثار تاریخی فرهنگی معین حریم آثار و بعلاوه انتشار فهارس مرتبط با آثار ثبت شده در لیست آثار ملی و حرایم آن می پردازد، فارغ از جنبه های علمی و پژوهشی آن امری مهم در شفاف سازی اقدامات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.