کتابی که زیبایی های ونیز را جور دیگری به رخ می کشد - مجله بهسان

برای دیدن شاهکارهای تاریخ اروپا با تور ایتالیا همراه شوید.

شهر ونیز در سواحل شمال شرقی ایتالیا واقع شده و مرکز منطقه ای با نام ونتو است. ونیز مجموعه ای از جزیره های کوچک است که از طریق کانال هایی از هم جدا شده اند و تردد در این شهر با قایق انجام می گردد. برای همین به نظر می رسد که این شهر، روی آب، شناور است. این ویژگی و تعدد آثار معماری باشکوه و قدیمی، باعث شده که این شهر به یکی از مقاصد مورد علاقه گردشگران و علاقه مندان به سفر، تبدیل گردد. ونیز از مجموع 115 تا 118 جزیره کوچک تشکیل شده و چشم اندازهای خیره نماینده ای را در مقابل چشم گردشگران به نمایش می گذارد.

به احتمال قوی ونیز در آخرین روزهای امپراتوری روم شکل گرفته است. با این وجود، مدت ها پیشتر ماهی گیرانی برای امرار معاش در این مکان حضور داشتند. بعدها قوم قبیله هایی از آلمان به سرزمین های شمالی ایتالیا حمله می کردند و بسیاری مردم این کشور در پی این یورش ها به تالاب ونیز می گریختند. این مکان، پناهگاهی محافظت شده در برابر غارتگرانی بود که قایق نداشتند. حضور زیاد پناهندگان در این مکان سبب افزایش سریع جمعیت و شکل دریافت شهر ونیز شد.

شهر ونیز از 117 جزیره کوچک متصل شده با کانال و پل تشکیل شده است. در واقع لایه ای که شهر ونیز روی آن ساخته شده دارای قسمت هایی از آب بیرون زده بوده است؛ اما اکثر نقاط آن در عمق چند متری آب قرار گرفته است. با امکانات آن روزها، بنا کردن شهری روی آب بسیار سخت بود؛ اما ونیزی ها توانستند با یاری روشی زیرکانه این کار را انجام دهند. آن ها برای ایجاد پی راسخ روی آب، ستون های چوبی (شمعک) به داخل ماسه زیر آب، طوری فرو بردند که در جای خود محکم باقی بماند. سپس روی این ستون های چوبی یک بستر چوبی صاف قرار دادند و در آخر با مصالح بنایی اسکلت ساختمانی و بعد کل ساختمان را ساختند. البته عوامل متعددی در پیروز بودن این روش موثر بوده اند. یکی از مهم ترین این عوامل، میزان زیاد چوب استفاده شده بود. تنها قرار دادن ستون های چوبی (شمعک های پی) بیش از 2 سال و 2 ماه به طول می کشید. علاوه بر آن با توجه به اینکه منطقه ونیز هیچ منبع چوبی نداشته است، چوب مورد احتیاج توسط کشتی از جنگل های اسلوونی و کرواسی آورده می شد.

شاید با خود بگویید چگونه پی چوبی می تواند چندین قرن بدون هیچ مسئله ای سازه های سنگین ونیزی را تحمل نمایند؟ راز پایداری این پی های چوبی قرار دریافت آن ها در آب شور است. پوسیدگی چوب توسط قارچ ها و باکتری ها صورت می گیرد؛ اما با غرق کردن چوب در آب شور و دور نگه داشتن آن از اکسیژن، عمل پوسیدگی رخ نمی دهد. علاوه بر آن جریان مداوم آبِ املاحی باعث شده که این چوب های غرق شده در املاح، به سختی بیشتری رسیده و امروزه مثل سازه های سنگی سخت شوند.

آب و هوای شهر ونیز، گرم و مرطوب است، دلیل آن هم قطعا وجود آب در خیابان های این شهر است. در طول زمستان در این شهر برف می بارد؛ اما نه در آن حد زیاد، ولی در تمام طول سال ممکن است باران ببارد. بهترین زمان برای سفر به این شهر بهار و پاییز است؛ چون در این فصل شرایط هوایی مطلوبی در شهر ونیز وجود دارد. در تمام سال هر لحظه ممکن است که ونیز با یک باران شدید گردشگران را غافلگیر کند. به تازگی کتابی با تصاویر سیاه و سفید منتشر شده است که زوایایی پنهانی از یکی از معروف ترین شهرهای دنیا یعنی ونیز را نشان می دهد.

کتاب رویای ونیز: سیاه و سفید، در ماه نوامبر سال گذشته در هتل مجلل کاساگردو رونمایی شد. مشارکت نمایندگان در چاپ این کتاب، ویراستار و عکاس آن یعنی یوآن لاکتوف و نویسنده معروف ونیزی تیزیانو اسکارپا بودند. عکس روی جلد نیز کاری از عکاس معرفو ایتالیا لیزا کاتزیاریس بود.

یوآن لاکتوف از تماس مستقیم با عکاسان حرفه ای و هنردوست، به منظور یافتن عکس های غیر معمول از شهر حکایت می نماید. عکس هایی که حاوی داستان کامل شهر باشد و زوایایی پنهان آن را نشان دهند. نتیجه این تماس ها، یک کتاب زیبا با بیشتر از پنجاه عکس خیره نماینده بود. همه این عکس ها سیاه و سفید هستند و هر یک تصویری منحصربه فرد را از ونیز ارائه می نمایند. بسیاری از تصاویر مستقل از زمان و بعضی از آن ها مربوط به ساخت وسازهای اخیر هستند. از معروف ترین عکس های فاقد بازه زمانی می توان به عکس دانش آموزی با کوله پشتی که روی پله های ایستگاه نشسته است اشاره نمود. همچنین عکس مردم محلی که علیه تردد بیش از حد کشتی های کروز اعتراض می نمایند هم از عکس های معروف این کتاب است.

نویسنده ونیزی این کتاب، تیزیانو اسکارپا، مقدمه ای برای آن نوشته است. این مقدمه درباره یکی از مهم ترین چالش های پیش روی ونیز است. بحث ورود بیش از حد گردشگر به وینز و روش های مقابله با آن مدت ها این شهر و مردم آن را درگیر نموده است. او با ذکاوت و شوخ طبعی درباره حراست از ونیز برای نسل های بعدی سخن گفته است در این مقدمه وی به تضاد در اصرار به ورود بیش از حد گردشگر به جهت منافع مالی و در عین حال، کوشش به آرام و تمیز نگه داشتن شهر، اشاره نموده است. لیزا کاتزیاریس، یک عکاس هنری شناخته در ایتالیا است. او درباره چگونگی ثبت تصویر روی جلد در این کتاب، سخن گفته است. همچنین وی به این موضوع اشاره نموده است که مردم و مقامات ونیز باید در قبال ورود گردشگرها مسئولیت پذیری بیشتری داشته باشند. یوآن لاکتوف در این کتاب به طرزی جالب در خصوص رابطه خود با شهر سخن گفته و بیان نموده است که وظیفه حفظ زیبایی های ونیز بخشی از مسائل گردشگری به حساب می آید و غیر قابل انکار است. او هم در این کتاب و هم دو اثر قبلی خود عنوان نموده است که و در واقع یک وظیفه همگانی روی دوش همه قرار گرفته است تا ونیز به همین صوت باقی بماند و به دست نسل های بعدی برسد. لاکتوف در خصوص این مراسم رونمایی از این کتاب، گفته است:

کتاب رویای سیاه و سفید ونیز هم احتیاج به یادآوری و هم انگیزه ای برای آیندگان است. عکس ها برای ایجاد حس ارتباط احساسی و بیان احساسات ثبت شده اند. اگر بخواهیم برای زنده نگه داشتن ونیز بجنگیم، باید به طور بصری درک کنیم که در معرض از دست دادن چه چیزی مهمی هستیم. در این کتاب کلمات قوی و تاثیرگذار نویسنده ونیزی تیزیانو اسکارپا با تصاویر در هم آمیخته می گردد. با توجه به این که وی در ونیز بزرگ شده است با اثرات منفی گردشگردی بیش از حد آشنایی کامل دارد. بینندگان تصاویر این کتاب با دیدن عکس های تک رنگ ولی تاثیرگذار، به اهمیت شهر پی می برند. اهمیتی که نمی توان از آن چشم پوشی کرد و باید به بهترین شکل مورد محافظت قرار بگیرد. لازم هست که بگویم درصدی از درآمدهای کتاب، به موسسه ایکونا، تعلق می گیرد که در جهت حفظ آثار دیدنی ونیز فعالیت می نماید.